Οι περισσότεροι άνθρωποι συχνά διστάζουν να εκφράσουν την ευάλωτη πλευρά τους μήπως καταστρέψουν την κοινωνική εικόνα τους, την οποία έχουν πασχίσει πολύ για να κατασκευάσουν. Προτιμάνε να κρύβονται πίσω από μία προστατευτική μάσκα παρά να αποκαλύψουνε τις ανασφάλειές τους στους άλλους.
Ο φόβος απόρριψης, λειτουργεί σε όλους υποσυνείδητα. Αν όμως ένα παιδί μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον απορριπτικό ή ανασφαλές, μπορεί να έχει σε μεγάλο βαθμό τον φόβο της απόρριψης μετέπειτα στις διαπροσωπικές του σχέσεις.
Η ευαλωτότητα στις διαπροσωπικές σχέσεις παίζει τον κυριότερο ρόλο. Όπως εξήγησε η Brene Brown, PhD, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Χιούστον και ειδικός στο πεδίο της ευαλωτότητας, όταν εμποδίζουμε την ευαλωτότητά μας, εμποδίζουμε τις άπειρες δυνατότητες της ζωής να εκδηλωθούν.
Κάποιες σχέσεις έχουν ως κινητήρια δύναμη τον φόβο της μοναξιάς.
Σε αυτές συχνά, η σύνδεση γίνεται για να αποφευχθεί η μοναξιά κι η κοινωνική απομόνωση. Όμως οι φοβικοί λόγοι δημιουργούν εξαρτητικά και αναληθή συναισθήματα για το έτερόν μας ήμισυ. Για το χτίσιμο μιας ουσιαστικά υγιούς και με προοπτική σχέσης, χρειάζονται θεμέλια γερά και πραγματικά.
Η ευαλωτότητα δεν έχει σχέση αυτόν τον φόβο.
Η ευαλωτότητα είναι η υγιής αβεβαιότητα και η συναισθηματική έκθεση. Όπως πολύ σωστά λέει και η Dr.Brown είναι αδύνατο να μουδιάσουμε επιλεκτικά τα συναισθήματά μας. Κι έτσι μουδιάζουμε συνολικά. Όχι μόνο τα επώδυνα και δύσκολα συναισθήματα, αλλά και τη χαρά, τη δημιουργικότητα, την αγάπη, την ανάγκη μας για σύνδεση.
“Δεν μπορούμε να μένουμε απαθείς στα δύσκολα συναισθήματα. Δεν γίνεται να τα αγνοήσουμε. Δεν μπορούμε να επιλέξουμε να μην αισθανόμαστε απογοήτευση-ντροπή-φόβο-θλίψη. Επειδή όταν μένουμε απαθείς με αυτά, μένουμε απαθείς και με τη χαρά. Την ευγνωμοσύνη. Την ικανοποίηση και την πληρότητα. Και τότε νιώθουμε κενοί και αισθανόμαστε περισσότερο ευάλωτοι, δημιουργώντας ένα φαύλο κύκλο. Το να αναζητάμε φταίχτες, να προσπαθούμε να τα έχουμε όλα τέλεια, να οχυρωνόμαστε πίσω από την απολυτότητα είναι οι τρόποι μας να αντισταθούμε στο ότι είμαστε ευάλωτοι. Αυτοί όμως οι τρόποι δεν μας συνδέουν με τον εαυτό μας. Και έτσι δεν μας συνδέουν με κανέναν άλλο.
Υπάρχει κι άλλος δρόμος. Να αφήσουμε τον εαυτό μας να φανεί.
Να δείξουμε ευαίσθητοι και ευάλωτοι.
Να εξασκηθούμε στην ευγνωμοσύνη και τη χαρά.
Να πιστέψουμε ότι είμαστε επαρκείς.
Να αγαπήσουμε με όλη μας την καρδιά ακόμα κι αν δεν υπάρχει καμία εγγύηση“.
Οι άνθρωποι συχνά αναφέρουν στην ψυχοθεραπεία ότι δε νιώθουν τα συναισθήματά τους. Αισθάνονται μουδιασμένοι, «παγωμένοι», δε νιώθουν πόνο αλλά ούτε και χαρά. Δεν αντλούν πια ικανοποίηση από πράγματα που άλλοτε τους έδιναν ευχαρίστηση. Έχουν μονώσει τον εαυτό τους από οτιδήποτε επώδυνο. Όμως η ίδια μόνωση έχει κλείσει απ´ έξω και οποιοδήποτε άλλο συναίσθημα. Είναι σα να κλείνεις το παράθυρο για να μη μπαίνει ο ψυχρός αέρας. Προφυλάσσεσαι από το κρύο αλλά ταυτόχρονα κλείνεις απ´ έξω το φως, τον ήχο, τις μυρωδιές.
Η ερευνήτρια μετά από έρευνα ετών στα συναισθήματα, στη ντροπή και στην αίσθηση του να είναι είσαι ευάλωτος, ανακάλυψε πολλά ενδιαφέροντα: Τη σημασία του να είμαστε συνδεδεμένοι με τους άλλους και πώς αυτή η τόσο πολύτιμη σύνδεση φέρνει μαζί της και την αγωνία μήπως τη χάσουμε.
Όταν λοιπόν θεωρούμε την ευαλωτότητα αδυναμία, θεωρούμε ταυτόχρονα ότι είναι αδυναμία να νιώθουμε τα συναισθήματά μας. Όμως τα συναισθήματα είναι αυτά που κάνουν να νιώθουμε ζωντανοί και που μας επιτρέπουν να συνδεόμαστε με τους άλλους.
Η αλήθεια είναι πως μεγαλώνουμε, μαθαίνοντας ότι το να είσαι δυνατός σημαίνει να έχεις έλεγχο πάνω στα πάντα. Έλεγχο πάνω στον εαυτό σου, στα συναισθήματά σου, στους άλλους.
Όμως ο έλεγχος αυτός, δεν βοηθάει καθόλου τις διαπροσωπικές σχέσεις.
Οι άνθρωποι με μια ισχυρή αίσθηση αγάπης και ”ανήκειν” πιστεύουν πως η ευαλωτότητα είναι μια αναγκαιότητα. Πιστεύουν πως μέσα από αυτήν αναδύονται στοιχεία που τους κάνουν μοναδικά όμορφους. Είναι το κλειδί στη σύνδεση γιατί είναι το κουράγιο να είμαστε ανοιχτοί στους άλλους ανθρώπους. Είναι σα να ανοιγόμαστε σε κάποιον που μας πλησιάζει. Να τον αφήνουμε να μας γνωρίσει. Είναι το να προσφέρουμε χωρίς προσδοκίες ή υστεροβουλία. Και να λαμβάνουμε με ανοιχτή καρδιά.
Η Brown εξηγεί ότι ”το να είμαστε ανοιχτοί στην ευαλωτότητά μας δε σημαίνει να βγάζουμε τα μυστικά μας στη φόρα ή να ανοίγουμε την καρδιά μας σε ξένους. Η ευαλωτότητα πάει μαζί με τα όρια και θα πει ότι «μοιραζόμαστε τα συναισθήματα και την εμπειρία μας με ανθρώπους που νιώθουμε καλά και που έχουν κερδίσει το δικαίωμα να τα ακούσουν”.
Η ευαλωτότητα είναι δύναμη. Είναι η δύναμη του να γνωρίζεις τον εαυτό σου καλύτερα από τον καθένα.
Είναι το μέσο με το οποίο αγκαλιάζεις την αυθεντικότητα του εαυτού σου, τα λάθη και τα πιο δυνατά σημεία του.
Εμπιστεύεσαι και απλώνεις το χέρι σου με σιγουριά, ακόμα και ας μην ξέρεις αν ο άλλος θα το κρατήσει. Κι αν δεν το κρατήσει, τι έγινε; Είσαι σίγουρος για τα συναισθήματά σου και τα υποστηρίζεις σθεναρά, αδιαφορώντας για τον αντίκτυπο που θα έχουν.
Το κείμενο επιμελήθηκε η Κλινική Ψυχολόγος Μαρία Φάρου.
Website | Facebook | Instagram | Email
featured photo: kelsen28