Συνηθίζουμε να λέμε ότι ο χωρισμός είναι μία μορφή απώλειας. Τον βιώνουμε σαν έναν μικρό θάνατο. Και με βάση την ψυχολογία, αυτό ακριβώς είναι. Ο καθένας μας όταν χωρίζει, χρειάζεται χρόνο, για να βιώσει αυτό το πένθος. Να νιώσει πραγματικά όλα τα στάδια του χωρισμού, προκειμένου να καταφέρει να προχωρήσει παρακάτω.
Πως όμως μπορούμε να εξηγήσουμε όλο αυτόν τον πόνο που βιώνουμε μετά από έναν ανεπιθύμητο ή ξαφνικό χωρισμό; Ποια είναι τα 5 στάδια του χωρισμού και τι μπορείς να κάνεις για να ανταπεξέλθεις;
Ο χωρισμός ως ένα αντικείμενο επιστημονικής έρευνας
Ο πόνος που φέρνει μαζί του ο χωρισμός, έχει εξάψει το ενδιαφέρον μία σημαντικής μερίδας επιστημόνων. Πως εξηγείται το γεγονός ότι βιώνουμε την απώλεια του συντρόφου μας με τόσο έντονο τρόπο κάποιες φορές; Γιατί υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που οδηγούνται στην κατάθλιψη; Ακόμα, γιατί σε κάποιες περιπτώσεις ο πόνος αυτός σωματοποιείται, με την εκδήλωση διαφόρων ασθενειών;
Όλα τα παραπάνω ερωτήματα οδήγησαν αρκετούς επιστήμονες, στην απόφαση να αναζητήσουν απαντήσεις βαθύτερα, μέσα στη λειτουργία του ίδιου του εγκεφάλου μας.
Οι παραπάνω έρευνες οδήγησαν στα εξής συμπεράσματα, που εξηγούν τόσο τον πόνο που προκαλεί ένας χωρισμός, όσο και το γιατί σε πολλές περιπτώσεις δυσκολευόμαστε να τον ξεπεράσουμε.
Ο χωρισμός ως σωματικός πόνος
Θα έχεις σίγουρα ακούσει τη φράση «Μου ράγισε την καρδιά». Ίσως σου φανεί παράξενο, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις δεν πρόκειται για μία απλή μεταφορά. Ανάμεσα σε άλλα δυσμενή συμπτώματα για την υγεία, ο χωρισμός είναι δυνατόν να επηρεάσει αρνητικά την καρδιά.
Αν και περιπτώσεις όπως αυτές που αναφέρθηκαν παραπάνω, είναι εξαιρετικά σπάνιες, είναι ωστόσο γεγονός, ότι ο εγκέφαλός μας αντιδράει στον πόνο που προκαλεί ο χωρισμός, σαν να πρόκειται για σωματικό πόνο.
Με απλά λόγια ο εγκέφαλός μας αντιλαμβάνεται τον πόνο ως πραγματικό και το κυριότερο, αντιδράει ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που θα αντιδρούσε σε έναν εξωτερικό πόνο. Ποιος είναι αυτός; Ενεργοποιώντας δηλαδή περισσότερο ή λιγότερο σημαντικές σωματικές αντιδράσεις, όπως για παράδειγμα, αλλαγές στα επίπεδα των ορμονών.
Η απεξάρτηση από τον εθισμό
Άλλες έρευνες, συνδέουν την αντίδραση στο χωρισμό, με την αποτοξίνωση από μία εθιστική ουσία, όπως τα ναρκωτικά ή το τσιγάρο. Σύμφωνα με την νευροεπιστήμονα Lucy Brown, από το Einstein College, ο ρομαντισμός είναι συνδεδεμένος με πρωτογενή κομμάτια του εγκεφάλου, αντίστοιχα με αυτά της πείνας ή της δίψας.
Πιο συγκεκριμένα, η τάση που έχουμε πολλές φορές μετά από ένα χωρισμό, να μένουμε προσκολλημένοι στο παρελθόν, είναι στην πραγματικότητα αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης του οργανισμού μας με την ντοπαμίνη, μια σύνδεση που συναντάει κανείς και στις περιπτώσεις εξάρτησης από εθιστικές ουσίες.
Αυτό εξηγεί τα έντονα συναισθήματα που βιώνουμε και την ανάγκη μας να δούμε τον άλλο στο ξεκίνημα μιας σχέσης. Όλα τα παραπάνω μετριάζονται στην πορεία, καθώς ο οργανισμός μας στην πραγματικότητα εθίζεται. Και αυτός ο εθισμός, δεν μπορεί πλέον να ικανοποιηθεί στην περίπτωση του χωρισμού.
Η παραπάνω περιγραφή εξηγεί γιατί έχουμε πολλές φορές, την τάση μετά τον χωρισμό, να σκεφτόμαστε ή να αναζητάμε το πρώην μας, σε κάποιες περιπτώσεις ακόμα και σε παθολογικό βαθμό.
Ο μηχανισμός προστασίας
Είναι αξιοσημείωτο ότι μαζί με τις παραπάνω αντιδράσεις, ο εγκέφαλος μας, μας παρέχει και τον τρόπο για να προστατευτούμε από αυτές. Έτσι, η προηγούμενη έρευνα δείχνει ότι η έντονη δραστηριότητα του εγκεφάλου δεν σταματά εκεί.
Στην πραγματικότητα, επεκτείνεται και στις περιοχές που είναι υπεύθυνες για τον έλεγχο των συναισθημάτων και τη λήψη παρορμητικών αποφάσεων, βοηθώντας μας να απορρίψουμε ενέργειες που μας κρατάνε δεμένους με το παρελθόν και βοηθώντας μας να προχωρήσουμε την ζωή μας.
Ποια είναι τα στάδια ενός χωρισμού;
· Άρνηση
Σε αυτό το στάδιο, βρίσκεσαι ακόμα στην προσποίηση. Προσποιείσαι πως δεν έχει αλλάξει τίποτα, ενώ παράλληλα αρνείσαι να δεχτείς την πραγματικότητα. Μπορεί να σκέφτεσαι από μέσα σου ‘Δεν μπορώ να το πιστέψω ότι χωρίσαμε΄. Στο πρώτο αυτό στάδιο, η άρνηση δρα ως ένας μηχανισμός άμυνας, που σε προστατεύει από τον πόνο που νιώθεις. Πίσω από την άρνηση όμως, κρύβεται πάντα η ελπίδα μιας επανασύνδεσης.
· Θυμός
Μόλις φτάσει η στιγμή που θα παραδεχτείς τόσο στους γύρω σου, αλλά και στον εαυτό σου πως χώρισες, εκείνη είναι ακριβώς η στιγμή που αρχίζουν να σε πλημμυρίζουν συναισθήματα θυμού.
Μέσα από τον θυμό, ουσιαστικά προσπαθείς να εντοπίσεις την πραγματική αιτία αυτού του χωρισμού. Σε αυτό το στάδιο μπορεί να κατηγορείς τον άλλο, να τον βρίζεις ή να του στέλνεις μηνύματα και να τον παίρνεις τηλέφωνα, λέγοντας βαριά λόγια.
· Διαπραγμάτευση
Αφού έχεις βγάλει τον θυμό από μέσα σου και έχεις ξεσπάσει, τότε έρχεται η στιγμή, που αρχίζεις να διαπραγματεύεσαι με τον πρώην σου την πιθανότητα της επανασύνδεσης. Σκέφτεσαι μήπως πρέπει να δώσεις ακόμα μια ευκαιρία. Δίνεις υποσχέσεις στον εαυτό σου ή στον πρώην σου και παλεύεις με τους συμβιβασμούς. Αυτό το στάδιο είναι το πιο επικίνδυνο για να σε οδηγήσει σε ένα πισωγύρισμα.
· Κατάθλιψη
Αυτό είναι το στάδιο που καταλαβαίνεις πως πλέον δεν υπάρχει καμία ελπίδα. Πρόκειται ίσως για το πιο δύσκολο στάδιο του χωρισμού. Εδώ αρχίζεις να νιώθεις την πραγματική απώλεια και τον πόνο του χωρισμού. Πολλές φορές, μπορεί να απομονωθείς εντελώς και να αποτραβηχτείς από τους πάντες και τα πάντα γύρω σου.
Σε αυτό το προτελευταίο στάδιο, ξυπνάνε όλοι οι φόβοι σου. Φοβάσαι πως δεν θα βρεις ποτέ κάποιον άλλο να σε αγαπήσει, πως θα μείνεις για πάντα μόνη σου, ίσως ακόμα και πως δεν αξίζεις πραγματική αγάπη.
· Αποδοχή
Στο τελικό στάδιο, έχεις επιζήσει από αυτό τον χωρισμό. Τα έχεις περάσει όλα, έχεις βιώσει τον πραγματικό πόνο και παρόλα αυτά, ακόμα στέκεσαι. Έχεις αντέξει. Πλέον έχεις αποδεχτεί τι συνέβη, έχεις καταλάβει γιατί χωρίσατε και αρχίζεις να πατάς και πάλι στα πόδια σου. Σταδιακά, αφήνεις πίσω σου το παρελθόν και αρχίζεις να βάζεις νέους στόχους. Αρχίζεις να επικεντρώνεσαι σε σένα. Στις επιθυμίες σου, στις ανάγκες σου και στις προτεραιότητές σου.
Τι πρέπει να θυμάσαι πάντα μετά από έναν χωρισμό
Είναι σαφές πως ένας χωρισμός θα είναι μια δύσκολη περίοδος στην ζωή σου. Αλλά να θυμάσαι πάντα, πως είναι απλά μια περίοδος. Δεν είναι όλη σου η ζωή. Φρόντισε να μην κατηγορείς τον εαυτό σου, γιατί ξέρεις πολύ καλά, πως ποτέ δεν φταίει μόνο ο ένας.
Επίσης, μην κρύβεσαι και μην καταπίνεις τα συναισθήματά σου. Πρέπει να το βιώσεις, αν θέλεις πραγματικά να το ξεπεράσεις. Μετά τον χωρισμό βάλε ένα ξεκάθαρο τέλος μέσα σου. Όσο δύσκολο κι αν σου είναι, μην ξύνεις πληγές. Δώσε τέλος στην επικοινωνία, κράτα τις αποστάσεις σου και θα συνειδητοποιήσεις αργότερα πως αυτή ήταν η καλύτερη απόφαση και για τους δυο σας.
Τέλος, φρόντισε τον εαυτό σου. Ακόμα κι αν πιέζεσαι. Αυτή είναι η ευκαιρία σου να κάνεις αυτά που σε κάνουν πραγματικά χαρούμενη. Να εστιάσεις σε σένα.
Και μην ξεχνάς πως ο χρόνος τα γιατρεύει όλα. Το ρολόι όμως, το κρατάς εσύ.