Το gaslighting είναι μια τακτική χειραγώγησης που χρησιμοποιείται από ανθρώπους που πιστεύουν πως έχουν δύναμη στις σχέσεις τους, κάνοντας το άλλο άτομο να αμφισβητεί τη δική του αίσθηση πραγματικότητας, κρίσης ή λογικής. Αυτό όπως μπορείς να φανταστείς, ακόμη και εάν δεν το έχεις ζήσει, μπορεί να είναι επιζήμιο για την ψυχική σου υγεία.
Πριν μπεις στις λεπτομέρειες σχετικά με το πώς να υπερασπιστείς τον εαυτό σου από το gaslighting, εξέτασε πρώτα τις προηγούμενες εμπειρίες σου για να μπορέσεις να το προσδιορίσεις. Για παράδειγμα, έχεις βρεθεί ποτέ σε μια κατάσταση όπου ένιωθες ότι κάποιος παραμόρφωσε την αλήθεια σου και σε οδήγησε να αμφισβητήσεις την κρίση ή την πραγματικότητάς σου; Ίσως για παράδειγμα έχεις ακούσει φράσεις όπως οι παρακάτω σχετικά με τις εμπειρίες σου:
- ”Είσαι υπερβολική.”
- “Ποτέ δεν είπα αυτά τα πράγματα – τα φαντάστηκες.”
- ”Αυτό δεν συνέβη ποτέ. Το θυμάσαι λάθος.”
Το να ακούς τέτοιες εκφράσεις μπορεί να σε κάνει να αισθάνεσαι αναστατωμένη και λίγο μπερδεμένη. Και αυτή είναι ακριβώς η πρόθεση αυτού που στα λέει φυσικά.
Όσον αφορά το γιατί κάποιος μπορεί να ενεργήσει με αυτόν τον τρόπο, οι λόγοι μπορεί να είναι πάρα πολλοί. Αλλά εδώ θα εξετάσουμε μόνο το πώς μπορείς εσύ να υπερασπιστείς τον εαυτό σου από αυτή τη συμπεριφορά.
Δώσε προσοχή στα σημάδια
Τα άτομα που συμπεριφέρονται έτσι συνήθως το κάνουν σε όλων των ειδών τις σχέσεις τους. Ψεύδονται, διαδίδουν ψεύτικα κουτσομπολιά και στερούνται τελείως το αίσθημα της προσωπικής ευθύνης. Να θυμάσαι να ακούς πάντα το ένστικτό σου. Οι ασφαλείς, υγιείς σχέσεις ποτέ δεν θα σε κάνουν να αμφισβητήσεις τις αναμνήσεις ή τις σκέψεις σου.
Να μιλάς
Όταν βιώνουμε συμπεριφορές που δεν μας αρέσουν, είναι σημαντικό να τις αντιμετωπίζουμε και να μοιραζόμαστε τις ανησυχίες μας, διαφορετικά η συμπεριφορά αυτή μπορεί να επιμείνει. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν είναι όλοι όσοι κάνουν gaslighting κακόβουλοι. Σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν καταλαβαίνουν πως το κάνουν. Οπότε είναι ακόμη πιο σημαντικό να μιλάς για το πώς ακριβώς αισθάνεσαι.
Μη διστάσεις να φύγεις εάν το θελήσεις
Πολλές φορές θέλουμε να δούμε τους ανθρώπους που αγαπάμε να αλλάζουν. Ωστόσο, αυτό δεν είναι πάντα στον δικό μας έλεγχό. Οι άνθρωποι πρέπει να επιλέξουν να αλλάξουν. Γενικά, όταν είσαι σε σχέση με κάποιον που είναι χειριστικός, μπορεί να μην θέλει να εγκαταλείψει τη δύναμη που αισθάνεται ότι έχει. Αυτό σημαίνει όμως πως πρέπει να πάρεις εσύ τη δύσκολη απόφαση να φύγεις από τη σχέση. Η ποιότητα των σχέσεών μας έχει σημασία. Και αυτό περιλαμβάνει και τη σχέση μας με τον εαυτό μας. Για αυτό δεν θα πρέπει να ξεχνάς να βάζεις προτεραιότητα τον εαυτό σου.
Είναι επίσης σημαντικό να γνωρίζεις ότι μερικές φορές μπορεί να χρειαστεί χρόνος για να παρατηρήσεις όλα τα σημάδια του gaslighting. Αλλά σίγουρα αξίζει αφού μόνο έτσι θα προστατέψεις τον εαυτό σου.