Πως ορίζεται μία τοξική σχέση
Η σύναψη μίας σχέσης φυσιολογικά θα πρέπει να καλύπτει κάποιες πρωταρχικές ανθρώπινες ανάγκες οι οποίες δεν είναι άλλες από αυτές της στοργής, της οικειότητας και της αγάπης. Μέσα σε αυτή θα πρέπει να βιώνουμε συντροφικότητα και ασφάλεια. Μία τοξική σχέση βρίσκεται στον αντίποδα μία ιδανικής σχέσης.
Βασικό στοιχείο – αυτό που ουσιαστικά χαρακτηρίζει μία σχέση ως τοξική, είναι αυτό της συναισθηματικής χειραγώγησης. Οι χειρισμοί μπορεί να είναι αρκετά λεπτοί στην αρχή. Θα μπορούσε κανείς να την παρομοιάσει με το έργο ενός γλύπτη ο οποίος λαξεύει το υλικό του αργά και σταδιακά έτσι ώστε να το φέρει σιγά σιγά στο καλούπι που έχει στο μυαλό του.
Η χειραγώγηση μπορεί να πάρει διάφορες μορφές και δεν είναι σε όλες τις περιπτώσεις εκούσια. Με τον ένα ή άλλο τρόπο πάντως αυτό το οποίο έρχεται ως αποτέλεσμα είναι ότι αντί σχέση να μας αναζωογονεί στην πραγματικότητα να μας ρουφάει την ενέργεια.
Η σταδιακά αυξανόμενη συναισθηματική χειραγώγηση, ο λεπτός και επιδέξιος χειρισμός που δεν έχει πάντα άμεσα συγκρουσιακό χαρακτήρα – μπορεί να έχει με την λογική της απόδοσης ευθυνών στο άλλο άτομο, και κυρίως το γεγονός ότι οι κακές στιγμές εναλλάσσονται ή διασπώνται με ευχάριστες, δεν κάνει πάντα ξεκάθαρη την αναγνώριση που θα έδινε το οριστικό τέλος.
Ποια είναι τα αναγνωριστικά σημάδια μιας τοξικής σχέσης
Προκειμένου να καταλάβει κανείς πως λειτουργεί μία τοξική σχέση θα πρέπει να δούμε τα σημάδια εκείνα που φανερώνουν τον συναισθηματικό χειρισμό. Με άλλα λόγια θα πρέπει να απαντήσουμε στο ερώτημα «Πως λειτουργεί ένας σύντροφος ο οποίος επιχειρεί να μας ελέγξει συναισθηματικά»;
‘Όπως ειπώθηκε και παραπάνω δεν είναι πάντοτε εύκολο να αναγνωρίσουμε μία σχέση ως τοξική. Μπορεί να φαίνεται παράξενο, ωστόσο κάποια από τα σημάδια που παρατίθενται παρακάτω ίσως και να μοιάζουν φυσιολογικά. Ιδιαίτερα αν τα δει κανείς όχι με το καθαρό μυαλό ενός τρίτου, αλλά μέσα στη φόρτιση που δημιουργεί η ίδια η σχέση. Αυτό το οποίο πρέπει να γίνει ξεκάθαρο και σαφές είναι «δεν είναι».
- Υποβαθμίζει την αξία των συναισθημάτων σου
Καθώς δεν βρίσκεστε σε μία υγιή σχέση οι στιγμές κατά τις οποίες νιώθετε μειωμένοι ή πληγωμένοι εξαιτίας της συμπεριφοράς του συντρόφου σας είναι δεδομένο ότι θα υπάρχουν. Είναι επίσης δεδομένη η προσπάθεια που θα κάνετε να μιλήσετε ανοικτά μαζί του σε μία προσπάθεια να λύσετε τα προβλήματα αυτά.
Φυσικά δεν πρόκειται ποτέ να παραδεχθεί ότι έκανε κάτι με σκοπό να σας μειώσει ή να σας στεναχωρήσει. Αντίθετα πολύ ήρεμα και πειστικά θα σας ωθήσει να νιώσετε ότι ο τρόπος με τον οποίο αντιδράτε είναι υπερβολικός.
- Σας ωθεί με έμμεσο τρόπο χωρίς να δηλώνει άμεσα αυτό που θέλει ή πιστεύει
Αντί να πει ξεκάθαρα τι είναι αυτό το οποίο θέλει από εσάς θα βρει μικρά πράγματα που τον ενοχλούν
- Όταν μία απλή κριτική μετατρέπεται σε απειλή για τη σχέση
Σε μία τοξική σχέση αντί ο σύντροφος να πει ευθέως το παράπονό ή τη διαφωνία του το θέτει ως λόγο χωρισμού. Έτσι αντί να πει για παράδειγμα «με ενοχλεί όταν είσαι έντονα βαμμένη» λέει, « δεν μπορώ να βγαίνω με κάποια η οποία βάφεται έντονα»
- Κτητικότητα, έλεγχος ή ζήλια μεταμφιεσμένα σε ένδειξη αγάπης και ενδιαφέροντος
Θέλει να σε ελέγχει. Τον/Την ενοχλεί το να βλέπεις άλλο κόσμο. Σε ζηλεύει. Αυτό που σου εκφράζει ωστόσο δεν είναι η δική του/της ανασφάλεια αλλά το γεγονός ότι είσαι πολύ σημαντικός για αυτόν/αυτήν. Τα πάντα κάνει να φαίνονται ως ένδειξη αγάπης, προστατευτικότητας και ενδιαφέροντος.
- Δεν συμπάσχει ούτε δρα υποστηρικτικά στα προβλήματα τα οποία έχεις
Όποιο πρόβλημα και να έχεις υποβαθμίζεται καθώς τα δικά του προβλήματα θα είναι πάντοτε περισσότερο σημαντικά. Ξεφυσάς γιατί είχες μία δύσκολη μέρα στη δουλειά; Μα η δική σου δουλειά δεν έχει απαιτήσεις. Σε αντίθεση φυσικά ε τη δική του.
- Σε υποβιβάζει με τρόπο απέναντι σε τρίτους
Μπορεί να το κάνει να φανεί ως αστείο. Δεν είναι ωστόσο. Είναι απλά ένας ακόμα τρόπος να σας χειραγωγήσει.
- Η συμπεριφορά του αλλάζει όταν νιώθει ότι έχεις φτάσει στο σημείο να θέλεις να χωρίσεις
Και ξαφνικά γίνεται ο πρίγκηπας του παραμυθιού που ονειρεύεσαι. Όχι δεν έγινε κάποιο θαύμα και άλλαξε ξαφνικά. Θα επανέλθει στην προηγούμενη συμπεριφορά τη στιγμή ακριβώς που θα νιώσει ασφαλής ότι σε έχει.
Το να αναλύσει κανείς τα σημεία και τις συμπεριφορές μίας τοξικής σχέσης μπορεί να είναι πολύ περισσότερο περίπλοκο από ότι αρχικά φαίνεται. Καμία λίστα δεν θα μπορούσε να είναι πλήρης ενώ είναι προφανές ότι κάθε ένα από τα παραπάνω σημάδια είναι δυνατός να έχει πολλές προεκτάσεις. Αυτό ωστόσο το οποίο είναι κοινό σημείο σύνδεσης είναι αυτό του συναισθηματικού χειρισμού, κάτι το οποίο μπορεί να συμβαίνει για διάφορους λόγους και να εκφράζεται με διάφορους τρόπους.
Πως λειτουργεί μία τοξική σχέση σε σχέση με το άτομο το οποίο υφίσταται τον συναισθηματικό χειρισμό
Το να φύγει κανείς από μία τοξική σχέση δεν είναι τόσο εύκολο όσο αρχικά μπορεί να φαίνεται. Μία τοξική σχέση διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από μία σχέση που δεν ταιριάζεις με τον άλλο ή απλά δεν περνάς καλά.
Σε μία τέτοια σχέση οι καλές στιγμές εναλλάσσονται με τις άσχημες. Δεν λείπουν μάλιστα οι στιγμές κατά τις οποίες μπορεί να νοιώσεις ξεχωριστός. Αυτό είναι κάτι το οποίο δημιουργεί μπέρδεμα κάνοντας την απόφαση για ένα οριστικό τέλος δύσκολη.
Τι πρέπει να κάνω αν βρίσκομαι σε μία τοξική σχέση;
Οι περισσότεροι θα συμφωνήσουν στο εξής: Αν αντιληφθείς ότι βρίσκεσαι σε μία τοξική σχέση φύγε. Οι πιθανότητες να πάει αυτό καλά είναι ελάχιστες ως καθόλου. Αντίθετα ο κίνδυνος της επιδείνωσης είναι υπαρκτός σε σημείο που μπορεί ακόμα και να φτάσει στη σωματική βία.