Σύμφωνα με τον επίσημο ορισμό, αγάπη είναι το συναίσθημα έντονης στοργής και προσωπικής αφοσίωσης. Βιολογικά, η αγάπη προσδιορίζεται ως μια έντονη νευρολογική κατάσταση, με μόνιμο χαρακτήρα. Για τους Έλληνες, αγάπη σημαίνει τόσα πολλά διαφορετικά πράγματα, που μόνο τα «καψουροτάγουδα» μπορούν να την αποδώσουν σωστά.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως η αγάπη είναι ίσως το πιο όμορφο συναίσθημα που μπορεί να βιώσει ένας άνθρωπος. «Η αγάπη νικάει τα πάντα και κάνει τον κόσμο να γυρίζει» λένε. Όταν πρόκειται για τις ανθρώπινες σχέσεις όμως, είναι τελικά από μόνη της αρκετή;
Πως έχουμε μεγαλώσει με τη λάθος έννοια της αγάπης
Από μικρά παιδιά, προσπαθούμε να «αποκρυπτογραφήσουμε» πως να αγαπάμε και να αγαπιόμαστε και σε πολλές περιπτώσεις, μπορεί να περάσουμε και όλη μας τη ζωή, προσπαθώντας να το καταφέρουμε. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό, είναι γιατί η αγάπη δεν μαθαίνεται με κάποιον τρόπο, δεν διδάσκεται, ούτε σπουδάζεται.
Η αγάπη είναι ένα συναίσθημα και τα συναισθήματα τα αναγνωρίζουμε, βιώνοντάς τα. Έτσι λοιπόν, επηρεασμένοι από τις ταινίες που βλέπουμε, τα τραγούδια που ακούμε, τα βιβλία που διαβάζουμε, αλλά και τις σχέσεις που αναπτύσσουμε στην πορεία της ζωής μας, διαμορφώνουμε ένα «ιδανικό» για την αγάπη στο μυαλό μας και προσπαθούμε να βρούμε τον άνθρωπο που θα μας κάνει να νιώσουμε έτσι όπως εμείς έχουμε φανταστεί ότι θα είναι η αγάπη.
Κάπως έτσι λοιπόν, πολλές σχέσεις ξεκινούν με την εξιδανίκευση του συντρόφου μας, με μεγάλες προσδοκίες και ακόμα μεγαλύτερα όνειρα, για να φτάσουν με τον καιρό σε ένα στάδιο «απομυθοποίησης», όπου οι μάσκες πέφτουν και όλα αυτά που μας ενθουσίαζαν τόσο πολύ στην αρχή, γίνονται οι βασικοί λόγοι που μας απογοητεύουν.
Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Είναι απλά επιπολαιότητα και ενθουσιασμός; Παρασυρόμαστε από τα έντονα συναισθήματα, τα οποία θολώνουν την κρίση μας και δεν μας επιτρέπουν να δούμε τα πράγματα ξεκάθαρα; Ή μήπως δεν έχουμε πραγματικά κατανοήσει τι σημαίνει «αγάπη» σε μια σχέση;
Ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν πιο συχνά τα ζευγάρια σε μια σχέση
Τα προβλήματα που προκύπτουν σε ένα ζευγάρι, προέρχονται τόσο από τις διαφορές ως προς την αντίληψη του ενός για τον άλλο, όσο και για τον ίδιο τους τον εαυτό, αλλά και γενικότερα ως προς τον τρόπο που βλέπουν και αντιλαμβάνονται τα πράγματα. Αυτού του είδους τα προβλήματα, καταλήγουν να οδηγούν σε συγκρούσεις ως προς τις αντιλήψεις και πεποιθήσεις, καθώς και ως προς τον τρόπο αντίληψης του άλλου.
Μέσα από τις συγκρούσεις, βρίσκουν πρόσφορο έδαφος να «φυτρώσουν» διάφορες εγωκεντρικές αντιλήψεις, αφού ουσιαστικά ο κάθε σύντροφος, επειδή ακριβώς νιώθει πως εκείνη τη στιγμή απειλείται, υιοθετεί μια πιο κλειστή οπτική γωνία, προκειμένου να μπορέσει να αμυνθεί.
Κι κάπως έτσι, δύο σύντροφοι που είχαν αγαπηθεί πολύ, φτάνουν στο σημείο να βιώνουν μια εντελώς διαφορετική πραγματικότητα. Μαλώνουν, λογομαχούν, επικρίνουν ο ένας τον άλλο, εκνευρίζονται, βρίσκουν μόνο ελαττώματα και μετατρέπουν τη σχέση τους, σε μια εμπόλεμη και εχθρική ζώνη.
Άλλωστε ας μην ξεχνάμε πως είναι ανθρώπινη φύση, όταν κάποιος έχει πληγωθεί, να έχει την τάση να κατηγορεί και να εντοπίζει τις αρνητικές πτυχές του άλλου. Πρόκειται για έναν τρόπο άμυνας, αλλά και για έναν τρόπο εκτόνωσης.
Όλα αυτά όμως, δεν αλλάζουν την πραγματικότητα. Οι πληγές παραμένουν, οι συγκρούσεις διαβρώνουν την εικόνα που έχει ο κάθε σύντροφος για τον άλλο και όλο αυτό, έχει ως αποτέλεσμα ο κάθε σύντροφος να θέτει κάποιους κανόνες μέσα στη σχέση, που οδηγούν στο να «υψώνει τείχη», τα οποία δεν επιτρέπουν στη σχέση να εξελιχθεί.
Πότε η αγάπη ίσως δεν είναι αρκετή;
Για εσένα λοιπόν, που μέχρι σήμερα μπορεί να υποστήριζες με πάθος ότι «η αγάπη είναι το μόνο πράγμα που αξίζει να κυνηγάς στη ζωή» και έχεις βρεθεί σε μια σχέση, όπου:
- Μπορεί να μην θέλετε τα ίδια πράγματα με τον σύντροφό σου
- Μπορεί ο ένας από τους δυο να μην είναι αρκετά ώριμος
- Μπορεί να μην έχετε ουσιαστική επικοινωνία
- Μπορεί να έχετε διαφορές σε σημαντικές αξίες που δεν λύνονται
- Μπορεί ο ένας από τους δύο ή και οι δύο, να νιώθετε ότι δεν είστε χαρούμενοι
- Μπορεί να επικρίνετε ο ένας τη συμπεριφορά του άλλου και να γκρινιάζετε για ψεγάδια του χαρακτήρα
- Μπορεί να μην έχετε πλέον τη διάθεση να επικοινωνήσετε μέσα στη μέρα
- Μπορεί να έχετε φτάσει στο σημείο να πείτε ψέμματα ή να απατήσετε
Σε όλες αυτές τις παραπάνω περιπτώσεις, αλλά και σε πολλές άλλες που συμβαίνουν καθημερινά σε χιλιάδες ζευγάρια στον κόσμο, γεννάται από μόνο του ένα εύλογο ερώτημα…
Είναι τελικά αρκετή η αγάπη για να σας κρατήσει μαζί; Ειδικά όταν μοιάζει σαν να μην υπάρχει τίποτα άλλο;
Μερικές σκληρές αλήθειες για την αγάπη
Το πρόβλημα με την εξιδανίκευση της αγάπης, είναι ότι μας αναγκάζει να αναπτύξουμε μη ρεαλιστικές προσδοκίες για το τι είναι πραγματικά η αγάπη και τι μπορεί να κάνει για εμάς. Αυτές οι μη ρεαλιστικές προσδοκίες, έρχονται με τη σειρά τους να σαμποτάρουν τις ίδιες τις σχέσεις που διατηρούμε.
Πιο συγκεκριμένα, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σου τις εξής σκέψεις, για να αναρωτηθείς κι εσύ:
Αγάπη δεν σημαίνει απαραίτητα και συμβατότητα
Ακριβώς επειδή ερωτεύτηκες έναν άνθρωπο, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι και ο ιδανικός σύντροφος για να πορευτείτε μαζί μακροπρόθεσμα. Η αγάπη είναι μια συναισθηματική διαδικασία. Η συμβατότητα είναι μια λογική διαδικασία. Και αυτά τα δύο μαζί, δεν έρχονται πάντα σε συμφωνία.
Είναι πιθανό στη ζωή σου να ερωτευτείς κάποιον που δεν σου συμπεριφέρεται καλά, που ενδεχομένως σε κάνει να νιώθεις χειρότερα για τον εαυτό σου, που δεν σε σέβεται όπως πιστεύεις ότι σου αξίζει ή που έχει ο ίδιος μια τόσο δυσλειτουργική πραγματικότητα, που απειλεί να φέρει τα πάνω κάτω στη ζωή σου.
Είναι εξίσου πιθανό να ερωτευτείς κάποιον που έχει διαφορετικές φιλοδοξίες ή στόχους ζωής, οι οποίοι έρχονται σε σύγκρουση με τους δικούς σου, διαφορετικές πεποιθήσεις ή κοσμοθεωρίες, που καταλήγουν να συγκρούονται με τη δική σου αίσθηση της πραγματικότητας.
Δεν αξίζει να θυσιάζεις πάντα τον εαυτό σου στον βωμό της αγάπης
Ένα από τα καθοριστικά χαρακτηριστικά της πραγματικής αγάπης, είναι να σε κάνει να σκεφτείς έξω από τον ίδιο σου τον εαυτό και τις ανάγκες σου, για να λάβεις υπόψιν σου τα θέλω και τις επιθυμίες του άλλου ανθρώπου.
Ένα ερώτημα που δεν ερωτάται αρκετά συχνά όμως, είναι τι ακριβώς θυσιάζεις για αυτή την αγάπη και αν τελικά αξίζει τον κόπο. Σε κάθε είδους σχέση, είναι φυσιολογικό μέχρι ένα βαθμό και οι δύο άνθρωποι να θυσιάζουν περιστασιακά τις δικές τους επιθυμίες, τις δικές τους ανάγκες και τον δικό τους χρόνο, ο ένας για τον άλλο.
Αλλά όταν πρόκειται να θυσιάσει κανείς τον αυτοσεβασμό, την αξιοπρέπεια, τις φιλοδοξίες και τον σκοπό της ζωής, απλά για να είναι με κάποιον, τότε η ίδια αγάπη γίνεται προβληματική.
Μια ερωτική σχέση, υποτίθεται ότι συμπληρώνει την ξεχωριστή μας ταυτότητα, χωρίς να τη σβήνει ή να την αντικαθιστά με κάτι άλλο. Αν βρεθούμε σε καταστάσεις όπου ανεχόμαστε άσχημες συμπεριφορές, τότε αυτό που ουσιαστικά κάνουμε, είναι να αφήνουμε την αγάπη να μας αλλοιώσει και να αναιρέσει αυτό που πραγματικά είμαστε.
Τελικά πότε η αγάπη είναι πραγματικά αρκετή;
Φτάνοντας μέχρι εδώ, δεν θα ήθελα να σχηματίσεις την εντύπωση ότι προσπαθώ να σε πείσω πως η αγάπη από μόνη της δεν αρκεί. Για την ακρίβεια, πιστεύω πως η αγάπη μπορεί να είναι αρκετή, αλλά έρχεται με ορισμένα μεγάλα «ΑΝ».
Έτσι λοιπόν ναι, η αγάπη είναι αρκετή αν:
- Με τον όρο «αγάπη» εννοείτε και οι δυο μια πραγματική, ειλικρινή, ώριμη, υγιή αγάπη – όχι πάθος, ή ρομαντισμό ή προσωρινά συναισθήματα. Η πραγματική αγάπη δεν επιβάλλεται στον άλλο, δεν δημιουργεί αρρωστημένη εξάρτηση και σε καμία περίπτωση, δεν πρέπει να θυσιάζει την ευτυχία του ενός, για την ευτυχία του άλλου.
- Γνωρίζετε και οι δυο πως μια πραγματική σχέση, που βασίζεται στην αγάπη, σημαίνει σκαμπανεβάσματα και συμβιβασμούς, καλές στιγμές, αλλά και κακές, χαρές μαζί με λύπες και κάμποσα «βαρετά» στιγμιότυπα μέσα στην καθημερινότητα. Γιατί δεν μπορούν όλα και πάντα, να είναι διαρκώς συναρπαστικά.
- Έχετε αντιληφθεί και οι δυο πως μια πραγματική σχέση, που βασίζεται στην αγάπη, χρειάζεται συνεχή δουλειά και βελτίωση. Η πραγματική αγάπη θέλει διαπραγματεύσεις, συζήτηση, ουσιαστική επικοινωνία και πρόθεση και από τα δύο μέρη, να συναντηθούν κάπου στη μέση.
- Έχετε αντιληφθεί και οι δυο, πως όλα αυτά πρέπει να είναι αμοιβαία.
- Μοιράζεστε τις ίδιες αξίες και έχετε κοινούς στόχους, όσον αφορά στα σημαντικά ζητήματα και τις αποφάσεις ζωής.
- Οι διαφορές σας δεν είναι τόσο ακραίες, ώστε να φτάνουν στο σημείο να είναι περισσότερα αυτά που σας χωρίζουν, παρά όλα αυτά που σας ενώνουν.
Eφόσον υπάρχουν όλα τα παραπάνω, τότε ναι, η αγάπη σίγουρα θα μπορέσει να είναι αρκετή για να λειτουργήσει μια σχέση.