Σύμφωνα με τον Άαρον Τ. Μπεκ, αυτό που προκαλεί τον έρωτα είναι ιδιαίτερα συγκεκριμένο για το κάθε άτομο και εξαρτάται από τις δεδομένες ψυχολογικές ανάγκες, τις προτιμήσεις και τα γούστα του. Συνεπώς, κάποιος μπορεί να ανταποκριθεί στα συμβατικά κριτήρια της ομορφιάς και αντίστοιχα της γοητείας, ενώ κάποιος άλλος μπορεί να προσελκύεται συγκεκριμένα από έναν τύπο σωματικής διάπλασης και εμφάνισης.
Η σημασία της εξωτερικής εμφάνισης
Αν και η εξωτερική εμφάνιση αποτελεί έναν πανίσχυρο παράγοντα για την προσέλκυση των άλλων, δεν είναι σε καμία περίπτωση αποκλειστικός. Ορισμένοι άνθρωποι γοητεύονται από τα κοινωνικά προσόντα ή τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας των άλλων, όπως η χάρη, η ικανότητα επικοινωνίας και το χιούμορ. Κάποιοι θαυμάζουν αρετές πολύ συγκεκριμένες, όπως αυτή της ειλικρίνειας, της συναισθηματικής κατανόησης και της στοργής. Και κάποιοι άλλοι (εξίσου πολλοί), προτιμούν την ευγένεια, το δυναμισμό και την αποφασιστικότητα.
Η καθολική φύση του έρωτα
Παρά τις ατομικές προτιμήσεις ωστόσο, υπάρχει μια αξιοπαρατήρητη καθολικότητα για τη φύση του έρωτα. Οι διάφορες σκέψεις και η αντίληψη μας για το αγαπημένο μας πρόσωπο αποτελούν την κατευθυντήρια δύναμη. Άν και τα συναισθήματα της αγάπης είναι έντονα, η βασικότερη και τελική πηγή αυτών των συναισθημάτων προέρχεται συνήθως από την εικόνα που έχουμε δημιουργήσει και δει από τον/την αγαπημένο μας.
Το στάδιο της εξιδανίκευσης
Ο τρόπος αντίληψης των ερωτευμένων εραστών χαρακτηρίζεται από την εξιδανίκευση ή την θετική ερμηνεία, ανάλογη προς την αρνητική ερμηνεία στην περίπτωση εκείνη όπου η αγάπη μετατρέπεται σε αποστροφή. Η θετική οπτική γωνία προκαλεί μια εξιδανικευμένη εικόνα του εραστή που τονίζει τα επιθυμητά και με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο επισκιάζει τα ανεπιθύμητα χαρακτηριστικά. Κάποιες φορές επίσης, οι γοητευτικές ιδιότητες επεκτείνονται έως ότου να καλύψουν ολόκληρη την οπτική γωνία. Υπό μια έννοια λοιπόν, θα λέγαμε πως αυτή η οπτική γωνία ‘’κλείνει’’, με αποτέλεσμα ούτε ένα μεμονωμένο δυσάρεστο στοιχείο να μην μπορεί να εισβάλει.
Το στάδιο του ‘’μεγάλου’’ έρωτα
Στο διάστημα του μεγάλου έρωτα ακόμη και η αρνητική συμπεριφορά μπορεί να γίνεται αντιληπτή ως διαφορετική και να φαίνεται θετική. Κάθε φορά για παράδειγμα που το ζευγάρι μαλώνει, η Μαρία σκέφτεται: ‘’Ο θυμός του αποδεικνύει πως με αγαπάει πολύ’’. Έτσι θέλει να πιστεύει ωστόσο. Της Μαρίας και της κάθε γυναίκας όπως και του κάθε άνδρα εκεί έξω που ασυναίσθητα εξιδανικεύει τον έρωτα του. Αυτό αποδεικνύεται συνήθως και μετά από έναν γάμο. Συγκεκριμένα, τα ίδια ξεσπάσματα με το πέρας του χρόνου μπορούν να γίνουν αντιληπτά και σίγουρα ανυπόφορα, κάτι που στην αρχή του έρωτα δεν συμβαίνει τόσο έντονα.
Η ανικανότητα τροποποίησης της εξιδανικευμένης αντίληψης, ακόμη και όταν τα χαρακτηριστικά του αγαπημένου μας προσώπου γίνονται εμφανή, αποτελούν ένα στοιχείο του ‘’προγράμματος’’ του έρωτα. Πράγματι, το πρόγραμμα του έρωτα φαίνεται σχεδιασμένο να αποτρέψει ή τουλάχιστον να περιορίσει τις αρνητικές κρίσεις. Πιο συγκεκριμένα, στόχος του είναι να να προωθήσει μια ερωτική σχέση, επικεντρώνοντας όλη την προσοχή των συντρόφων σε θετικές εικόνες, αναμνήσεις και προσδοκίες από το πρόσωπο του ενδιαφέροντος του. Το πρόγραμμα λοιπόν εδώ, αντιστέκεται ενεργά στα δυσάρεστα χαρακτηριστικά του/της συντρόφου καθώς και στις μακροπρόθεσμες συνέπειες στη σχέση.
Οι άνθρωποι που βρίσκονται στο απόγειο του έρωτα τους συνειδητοποιούν πως έχουν εξιδανικεύσει με υπερβολικό τρόπο το αντικείμενο του ενδιαφέροντος τους, πως η παθιασμένη προσκόλλησή τους είναι κατά κάποιον τρόπο ανάρμοστη και πως τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα θα μπορούσαν να είναι εν τέλει καταστροφικά. Παρόλα αυτά, η φύση του ερωτικού τους ενδιαφέροντος δείχνει πως οι σύντροφοι σε αυτό το στάδιο δυσκολεύονται να δώσουν μεγάλη σημασία σε αυτό, μιας και οι ρεαλιστικές εκτιμήσεις αδυνατούν να αποδυναμώσουν τον έρωτα που βιώνουν.
Η ”επισφράγιση” και η ”αποστροφή” από τον έρωτα
Σημαντικό είναι να αναφερθεί πως σύμφωνα με την θεωρία του Άαρον Μπεκ, όταν ένα ζευγάρι καταφέρει να φτάσει στο στάδιο της συντροφικής δέσμευσης όπως αντίστοιχα και στο στάδιο του γάμου, τότε παρατηρείται πως αναπτύσσει άλλου είδους άμυνες όπως αντίστοιχα και τρόπους συμπεριφοράς. Το πάθος των πρώτων σταδίων ίσως εδώ να αρχίσει σιγά σιγά να εξασθενεί και αν η ένωση του ζευγαριού δεν στηρίζεται σε γερά θεμέλια, τότε είναι πολύ πιθανό το ζευγάρι να οδηγηθεί σε καταστροφικές συνέπειες του ανεξέλεγκτου έρωτα που κάποτε βίωναν από κοινού στην αρχή. Κατά συνέπεια, δεν είναι λίγα τα ζευγάρια που ενώ παντρεύονται καταλήγουν μετά από λίγα χρόνια (ή και πιο σύντομα) στη διάλυση του γάμου τους. Και ενώ αδυνατούν να πιστέψουν πως ο κάποτε φλογερός τους έρωτας στο τώρα ‘’εξασθένησε’’, όταν περάσει ο καιρός και όταν εξαντληθούν όλες οι πιθανές εναλλακτικές λύσεις, ανακαλύπτουν πως σε γενικές γραμμές ο έρωτας τους, τελικά τους ‘’τελείωσε’’. Δεν ισχύει ωστόσο κατά κανόνα αυτό για όλα τα ζευγάρια.
Γιατί η αγάπη αντέχει και μπορεί
Η αγάπη ναι, πανηγυρικά αντέχει και προσπαθεί σε ότι και αν φέρει ο χρόνος, κι όπως και αν έρθουν τα πράγματα. Κι αυτό είναι κάτι που το αποδεικνύουν καθημερινά πάρα πολλά ζευγάρια μέσα από την κοινή τους προσπάθεια να συνεχίσουν το ταξίδι τους στην συντροφικότητα.
Γιατί όσα πράγματα κι αν χαθούν μέσα από το ‘’πρόγραμμα’’ του έρωτα, θέλει μόνο λίγο θάρρος για να κερδηθούν και πάλι. Γιατί αν είμαστε κύριοι των καταστάσεων, των συνθηκών και των συναισθημάτων μας, θα καταφέρουμε να κερδίσουμε και την επιθυμία μας στο να παραμείνουμε μαζί. Γιατί τίποτα δεν είναι δύσκολο αν πιστέψουμε! Αν πιστέψουμε και τελικά εμπιστευτούμε την αληθινή αγάπη! Εκείνη που αντέχει στον χρόνο, στις δυσκολίες, στην απόσταση, στα εμπόδια.. Ακόμα και στη σιωπή!