Αν ρωτήσετε κάθε γονιό για το παιδί του θα σας πει ότι κάνει ερωτήσεις για τα πάντα. Θέλουν να ξέρουν τα πάντα για τον κόσμο γύρω τους, από που ήρθαν και τι πρέπει να κάνουν. Μάλιστα αν απαντήσετε σε μια ερώτηση, θα ακολουθήσει βροχή υποερωτήσεων μέχρι να απηυδήσατε. Χρειάζεται να έχετε Ιώβεια υπομονή για να ικανοποιήσετε τη δίψα των παιδιών για μάθηση.
Όσο μεγαλώνουμε όμως, φαίνεται να χάνουμε τη θέληση για εξερεύνηση. Μένουμε κολλημένοι στις συνήθειές μας. Λέμε στον εαυτό μας ότι η άγνοια είναι ευτυχία.
Με το πέρασμα του χρόνου, αρχίζουμε να φοβόμαστε την πραγματικότητα και απαρνούμαστε τη γνώση. Φοβούμαστε να σκάψουμε βαθιά, ιδιαίτερα όταν πρόκειται να κάνουμε αυτοκριτική στις πράξεις μας και κατ’ επέκταση στον ίδιο μας τον εαυτό. Και αυτό παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην εξέλιξή μας σαν άνθρωποι.
Γιατί φοβόμαστε την αυτοκριτική?
Πολλοί άνθρωποι φοβούνται την αυτοκριτική γιατί πολύ απλά φοβούνται την αλήθεια. Μια αλήθεια που σημαίνει οτι:
- Μπορεί να κάνετε λάθος για κάτι,
- Θα μπορούσατε και καλύτερα,
- Οι πεποιθήσεις σας για ένα θέμα μπορεί να είναι εντελώς λανθασμένες.
Μπορεί να είναι τρομακτικό το γεγονός ότι πρέπει να αντιμετωπίσετε τα πραγματικά σας κίνητρα, τις ανασφάλειες και τα όρια σας. Έτσι, θα υπερασπίζεστε τη θέση σας φέρνοντας αντιφατικά επιχειρήματα. Πείθετε τον εαυτό σας ότι οι επιλογές σας είναι σωστές και λειτουργούν απόλυτα για εσάς. Δημιουργείτε πλαστά όρια για να δικαιολογήσετε την απραξία σας.
Όταν όμως αναγκάζεστε να αντιμετωπίσετε τις βαθύτερες αδυναμίες σας, προσπαθείτε να καταπνίξετε τα συναισθήματά σας και να τα κρύψετε. Προσπαθείτε να προστατέψετε τον εαυτό σας και τον εγωισμό σας. Για πολλούς, αυτός ο δρόμος είναι πολύ πιο εύκολος από το να αντιμετωπίσουν τον πραγματικό τους εαυτό.
Αυτό συμβαίνει γιατί αν παραδεχτείτε τα λάθη και τις ατέλειές σας, φοβάστε ότι θα θεωρηθείτε αποτυχημένοι. Η πραγματικότητα είναι ότι θα συμβεί το ακριβώς αντίθετο.
Η ειλικρινής αυτοκριτική είναι ο μόνος τρόπος να αξιοποιήσουμε πλήρως τις δυνατότητές μας.
Η αυτοκριτική είναι που μας ενδυναμώνει εσωτερικά και μας κάνει να εξελισσόμαστε σαν άτομα. Από τη φύση μας είμαστε ατελείς και αφελείς και αυτό είναι που μας κάνει υπέροχους. Ποτέ δεν θα είστε τέλειοι στα πάντα και πάντοτε θα έχουμε λόγο να βελτιωνόμαστε. Αυτή είναι η ομορφιά του ανθρώπου – η προσαρμοστικότητα.
Για να αγγίξουμε την προσωπική μας ευτυχία είναι κρίσιμο να κατανοήσουμε τον εαυτό μας και τις πράξεις του. Δεν είναι σημάδι αδυναμίας ή χαμηλής αυτοεκτίμησης, αλλά πηγή απέραντης δύναμης.
Η δύναμη του να βλέπετε μέσα σας
Η άγνοια δεν είναι ευτυχία. Η άγνοια είναι ένα πλασματικό δίχτυ ασφαλείας. Η γνώση είναι δύναμη και γι’ αυτό θα πρέπει να αμφισβητούμε συνεχώς τις απόψεις και τη στάση μας στα γεγονότα. Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να αναλύουμε τα πάντα. Θα πρέπει να αναζητούμε την αλήθεια συνδυασμένη με την κρίση και τη λογική μας.
Αναζητώντας πως να βελτιώσετε τον εαυτό σας θα
- Παίρνετε καλύτερες αποφάσεις. Όσο πιο ενημερωμένοι είστε, τόσο πιο εύκολα και έξυπνα θα πράττετε στη ζωή σας. Θα μάθετε πως να υπερνικάτε αποδοτικότερα τα προβλήματά σας βάσει των δυνάμεών σας.
- Αποκτήσετε τη δυνατότητα να προσαρμόζεστε σε κάθε κατάσταση. W Με την κατάλληλη γνώση είστε προετοιμασμένοι για ό,τι και να συμβεί. Μπορείτε να συμμετέχετε σε κάθε συζήτηση και μπορείτε να βρείτε την ιδανικότερη και δημιουργικότερη λύση σε κάθε πρόβλημα.
- Σταματήστε να βλέπετε αρνητικά το περιθώριο για βελτίωση. Όταν κάνετε την αυτοκριτική σας με επιστημονικό τρόπο, καλλιεργείτε ένα τρόπο σκέψης βασισμένο στην επίλυση προβλημάτων. Δημιουργείτε ένα νέο τρόπο σκέψεις, δοκιμάζετε νέες θεωρίες και απολαμβάνετε τη χαρά της προσωπικής σας εξέλιξης. Σταματάτε να σκέφτεστε συνεχώς το αποτέλεσμα και δεν παίρνετε τα πάντα προσωπικά.
- Αυξήστε την αυτοεκτίμησή σας επ’ άπειρον. Κατανοώντας ποιοι πραγματικά είστε, μπορείτε να εξασκηθείτε συστήνοντας τον αληθινό σας εαυτό στους γύρω σας. Έτσι θα αρχίσετε να κυνηγάτε εμπειρίες με νόημα και σχέσεις που σας κάνουν ευτυχισμένους.
Η ερώτηση που θα πρέπει να κάνετε στον εαυτό σας.
Μερικοί από εσάς ίσως έχετε ήδη αρχίσει να αισθάνεστε ότι δε σας βγάζει πουθενά όλο αυτό. Ίσως αυτό κάνει τα πράγματα ακόμα χειρότερα. Γι’ αυτό θα σας κάνω την εξής ερώτηση? Πώς αξιοποιείτε όλες αυτές τις σκέψεις σας?
Η απλή αυτοκριτική, χωρίς τις αντίστοιχες πράξεις είναι ένας πνευματικός αυνανισμός. Η συνεχής αυτοκριτική μπορεί να αποδειχθεί καταστροφική.
Χρειάζεται να αξιοποιήσετε αυτές τις σκέψεις και να τις δοκιμάσετε στον πραγματικό κόσμο. Πειραματιστείτε. Είναι ο μόνος τρόπος για να εξελιχθείτε.
Εν συνεχεία παραθέτουμε μερικές ερωτήσεις και μερικά παραδείγματα που μπορείτε να εφαρμόσετε στη ζωή σας για να εξελιχθείτε.
- “Είναι σωστό ή λάθος αυτό που κάνω?
Πολλές φορές αναρωτιόμαστε αν αυτό που κάνουμε είναι σωστό ή λάθος κοιτώντας τα πράγματα απ’ έξω. Αν δε δοκιμάσετε δεν θα μάθετε. Αυτή είναι η μόνη σίγουρη απάντηση. - «Υπάρχουν δεδομένα για να υποστηρίξουν ή να απορρίψουν τη θεωρία μου?» Όσο μεγαλώνουμε αναζητούμε όλο και λιγότερό νέες πληροφορίες. Βασιζόμαστε σε απαρχαιωμένα δεδομένα και εμπειρίες για να πάρουμε τις αποφάσεις μας. Παρολ’ αυτά μπορεί να υπάρχουν καινούρια δεδομένα που να μας βοηθήσουν πολύ περισσότερο. Έτσι ακριβώς εταιρείες όπως η Tesla και η Uber παίρνουν τη σκυτάλη από κολοσσούς που ζουν ακόμα στο χτες. Αν νομίζετε ότι τα ξέρετε όλα, τότε έχετε χάσει το παιχνίδι. Ο σκοπός είναι να πειραματίζεστε συνεχώς, να μαζεύετε νέα δεδομένα, να τα αξιολογείτε και να τα εφαρμόζετε για τη συνεχή βελτίωση σας.
- “Τι άλλο μπορώ να δοκιμάσω?” ή “Πώς μπορώ να επιτύχω ευκολότερα τους στόχους μου?”
Αυτές είναι πολύ καλές ερωτήσεις για να ανακαλύψετε εναλλακτικές μεθόδους ή ιδέες για την επίλυση ενός προβλήματος. Πολλοί άντρες θέλουν να συστηθούν σε μια γυναίκα. Αφού το κάνουν τρομοκρατούνται για το πώς θα συνεχίσουν τη συζήτηση και εν τέλει τα παρατάνε. Αντίθετα, αν κάνετε στον εαυτό σας τις συγκεκριμένες ερωτήσεις θα συνειδητοποιήσετε ότι έχετε άπειρες επιλογές. Μπορείτε να εξασκήσετε την οπτική σας επαφή, να ρωτήσετε πως θα πάτε κάπου ή να κάνετε κοπλιμέντα. Οτιδήποτε σας βγαίνει φυσικά, χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια. - “Προσπαθώ να βρώ τη λύση ενός προβλήματος ή απλά προσπαθώ να αποδείξω οτι δεν κάνω λάθος?”
Πολύ συχνά κάνουμε αυτή την ερώτηση στον εαυτό μας. Ξεκινάμε μια συζήτηση, καταλήγουμε σε διαφωνία και χάνουμε την ουσία αυτού που θέλαμε να πούμε. Πληγώνονται τα συναισθήματά μας και προσπαθούμε να μη φανούμε λάθος, αντί να διορθώσουμε το πρόβλημα στη ρίζα του. Η ερώτηση αυτή με έχει βοηθήσει να χρησιμοποιώ τη λογική πλευρά του εαυτού μου και με έκανε να παραδεχτώ τα λάθη μου, να ρίξω την υπερηφάνεια μου και να απολογηθώ. Επίσης με έχει βοηθήσει να βρω υγιείς τρόπους να εκφράσω τις απόψεις μου και να επικοινωνήσω καλύτερα. Το σημαντικότερο είναι ότι η ερώτηση αυτή με έχει βοηθήσει να είμαι καλύτερος σύντροφος και να χτίζω δυνατές σχέσεις. - “Πώς μπορώ να είμαι σίγουρος οτι θα συμβεί αυτό που θέλω? Το έχω δοκιμάσει πραγματικά?» Πολλές φορές οι άντρες δε μπορούν να προσεγγίσουν μια κοπέλα. Από τη μια είναι πολύ λογικό. Πώς μπορείτε να πείσετε μια τυχαία κοπέλα να βγει ραντεβού μαζί σας, απλά λέγοντας της ένα γειά? Και όμως, η ερώτηση αυτή έχει αλλάξει τις ζωές πολλών, οι οποίοι απλά παραπονιούνται ότι δε γνωρίζουν γυναίκες και θα μείνουν για πάντα μόνοι. Η ερώτηση αυτή σας αναγκάζει να συνειδητοποιήσετε ότι δεν προσπαθείτε αρκετά, έως και καθόλου. Αυτός είναι και ο λόγος που πολλοί από εσάς δε γνωρίζουν καμία κοπέλα.
- “Γιατί είμαι τόσο ανασφαλής?”
Συνήθως οι ανασφάλειες μας πηγάζουν από το γεγονός ότι έχουμε μία διαστρεβλωμένη αντίληψη για το πώς μας βλέπουν οι άλλοι και τι περιμένουν από εμάς. Για παράδειγμα ένας κοντός άνδρας μπορεί να νιώθει άβολα με το ύψος του θεωρώντας λανθασμένα ότι οι γυναίκες θέλουν μόνο ψηλούς άνδρες. Έτσι ασυναίσθητα τραβάει την προσοχή στο ελάττωμα του. Κατανοώντας αυτό που τον κάνει να αισθάνεται ανασφάλεια μπορεί πιο εύκολα να το ξεπεράσει και να κάνει τις γυναίκες να βλέπουν πέρα από τα ελαττώματα του. - “Πώς μπορώ να δω τα πράγματα από άλλη οπτική?”
Πολλοί άνθρωποι ξεκινούν μια συζήτηση απλά για να μιλήσουν. Δεν προτίθενται ούτε να ακούσουν, ούτε να μάθουν. Αποφεύγουν το διάλογο και τις συγκρούσεις, καθώς δεν αποδέχονται την κριτική. Όταν ακούσουν διαφορετική άποψη είτε γνέφουν συγκαταβατικά το κεφάλι τους, είτε προσπαθούν να επιβάλλουν τη γνώμη τους. Όταν έχετε μια γνώμη για κάτι προσπαθήστε να μάθετε και τη γνώμη των άλλων επί του θέματος. Ακούστε τις ιδέες τους και τη λογική αλληλουχία των σκέψεών τους. Πολλές φορές αυτό σας δίνει μια πολύ μεγαλύτερη εικόνα με πράγματα που δεν είχαν περάσει ποτέ από το μυαλό σας. - “Πώς θέλω να μου συμπεριφέρονται? Πώς θα ήθελα εγώ να συμπεριφέρομαι στους φίλους μου?”
Πολλοί άνθρωποι επιπλήττουν τον εαυτό τους συνεχώς, είτε αφήνουν άλλους να τους συμπεριφέρονται άσχημα προκειμένου να μείνουν σε μια άρρωστη σχέση. Όταν όμως κάνετε αυτές τις ερωτήσεις στον εαυτό σας προσπαθείτε να αλλάξετε την αυτοκριτική σας και να αναπτύξετε αυτοσεβασμό και αυτοεκτίμηση.
Αναρωτηθείτε, δημιουργήστε θεωρίες, πειραματιστείτε και εφαρμόστε τα ευρήματά σας στον αληθινό κόσμο. Γνωρίστε ποιοι πραγματικά είστε και εξελιχθείτε.
Σπρώξτε τα όριά σας και αλλάξτε την πραγματικότητα γύρω σας. Έτσι μόνο θα αρχίσετε να εμπιστεύεστε τον εαυτό σας και να χτίζετε μια εποικοδομητική αυτοκριτική.
Έτσι μόνο θα ξεκλειδώσετε τις πραγματικές σας ικανότητες.